Worcester. Sos Worcester. Arystokrata mocno wstrząśnięty

... - spółka Lea & Perrins od 1837 roku produkuje sos według tej samej, niezmienionej i nieznanej nikomu innemu receptury - chociaż wiadomo mniej więcej z czego worcester sos się składa, to jeszcze nikt na świecie nie zdołał podrobić jego smaku. A co jeszcze wiemy o sosie worcester, poza tym, że jest świetny do dań duszonych, makaronów, gulaszów, zapiekanek, sosów, marynat, zup, farszów i koktajlii? A to, że przeglądając etykietę na butelce możemy dowiedzieć się, że worcester składa się przede wszystkim z octu słodowego, octu spirytusowego, melasy, cukru, soli, anchois, tamaryndy, szalotek, cebuli, czosnku i przypraw (jakich, tego producent już nie zdradza).

Proces wytwarzania sosu worcester jest również mniej więcej (raczej więcej niż mniej, ale przecież "diabeł tkwi w szczegółach") znany. Rozdrobnione cebule, szalotki i czosnek miesza się z octem słodowym i umieszcza w beczkach na pewien, nieznany czas. Następnie mieszanina jest przelewana do kadzi, do których dodawane są anchois, tamarynda, przyprawy (między innymi papryczki chilli i goździki, chociaż nie jest to takie pewne) oraz melasę. Wszystko jest ucierane, a potem filtrowane. Cały proces trwa około 2 lat.Szczegóły są największą tajemnicą firmy Lea & Perrins Co. Podobno tylko kilka osób na świecie zna dokładną recepturę przygotowania sosu i jego wszystkie składniki.

Wszystko zaczęło się na początku XIX wieku. Wtedy to właśnie, wcześniej wspomniany sir Marcus Sandys powrócił z Bengalu, gdzie był gubernatorem przez kilka lat. Przywiózł ze sobą trochę swojego ulubionego sosu. Tak bardzo mu smakował, iż zlecił odtworzenie jego receptury dwóm właścicielom pobliskiego sklepu chemicznego. Nazywali się oni John Lea i William Perrins. Panowie dokonali szczegółowej analizy sosu i wyprodukowali od razu kilkanaście dużych słojów płynu. Smak okazał się jednak daleki od tego, którego oczekiwali. Słoje wylądowały w odmętach ich piwnic. I bardzo dobrze, że od razu nie zostały wyrzucone na śmietnik. Po kilku latach, podczas porządkowania piwnicy, wspólnicy sprawdzili ich zawartość. Okazało się, że mikstura nabrała podczas leżakowania odpowiedniego smaku i aromatu.
Panowie Lea i Perrins nie zastanawiali się długo. Na skalę przemysłową zaczęli wytwarzać sos już w roku 1837. Znali się też na marketingu - na początku działalności nie dość, że nie sprzedawali go, to jeszcze płacili stewardom na brytyjskich statkach, by serwowali go swoim klientom. Nie trzeba było czekać długo, by sos zaczął się "sam sprzedawać". Od tamtej pory, mimo iż kilka razy zmienili się właściciele firmy, smak sosu pozostaje bez zmian.

Jak na arystokratę przystało worcester ma smak bardzo charakterystyczny, wyraźny i złożony. Jest pikantny, lekko kwaśny i jednocześnie słodkawy. Ma kolor ciemnobrązowy, lepką konsystencję i zawiera jedną czwartą osadu, dlatego też przed użyciem trzeba butelką dobrze wstrząsnąć.
Jest świetny i jedyny w swym rodzaju. Brytyjczycy go kochają. Doprawiają nim dania z grilla, kiełbaski, pieczone mięsa, również dania z serów. Zaostrzają smak gulaszy i sosów. Sos worcester to melanż pikanterii, słodyczy oraz kwaśnego smaku. Nawet najprostsze potrawy dzięki niemu mogą zyskać "arystokratycznego" stylu. Warto poeksperymentować z nim w naszej kuchni. W końcu wyspiarze zajadają się nim od lat...

Przepisy z sosem worcester:
Pieczona golonka z sosem worcester
Sałatka z pieczeni wieprzowej z sosem worcester
Wytrawna sałatka z wątróbek i awokado
Pikantna pasta pieczarkowa z sosem worcester
Sałatka z kurczaka z owocami cytrusowymi doprawiona sosem worcester
Bardzo łatwy gulasz z wieprzowiny doprawiony sosem worcester
Pikantne hamburgery doprawione sosem worcester
Majonezowy sos pikantny do maczania warzyw lub do steków
Udka kurczaka w pikantnym sosie
Pomysł na zapiekaną rybę w sosie śmietanowym z sosem worcester i anchois