Pumpernikiel


  
1 5 5 1
2021-01-14
Przygotowanie i wyrastanie 3 godziny + pieczenie 8 godzin
łatwe
Porcje: Forma keksówka o długości 30 cm
Kuchnia europejska
Pumpernikiel

Czy wiesz, co to jest pumpernikiel? To ciemny chleb razowy z gruboziarnistej mąki żytniej na zakwasie. Pumpernikiel ma bardzo ciemny kolor - od brunatnego po prawie czarny. Smak pumpernikla określa się jako lekko kwaśny i jednocześnie lekko słodki. Sekretem pumpernikla, który nadaje mu charakterystycznego smaku i aromatu, jest proces pieczenia. Pumpernikiel piecze się w formie w temperaturze od 120 do 150 stopni od 8 do 16 godzin.

Na sklepowych półkach i w piekarniach chleb pumpernikiel dostępny jest przez cały rok. Jednak zamiast kupować gotowy produkt, pyszny pumpernikiel możesz zrobić własnoręcznie. Poznaj sprawdzony przepis na domowy pumpernikiel :)

Pumpernikiel - historia


O chlebie pumperniklu pisano już w XV wieku w literaturze z terenów Westfalii w Niemczech. W pismach nie pada jednak nazwa pumpernikiel, a jedynie ciemny chleb. Wiadomo, że chleb o charakterystycznym smaku przygotowywano w ubogich domach. Na liście składników średniowiecznego pumpernikla znajdowało się grubo zmielone żyto, które stanowiło podstawę diety ówczesnych mieszkańców Niemiec. Żyto było łatwe w uprawie i można je było siać nawet w czasie jesieni. Już setki lat temu pumpernikiel pieczono wiele godzin, dzięki czemu chleb nabierał ciemnej barwy i oryginalnego smaku. Pumpernikiel miał też tę zaletę, że można go było długo przechowywać.

Przepis na pumpernikiel powędrował do innych europejskich krajów. Swoich wiernych fanów pumpernikiel szybko znalazł w Holandii i w Danii. Przepis udał się w daleką drogę za wielką wodę i trafił w ręce Amerykanów, którzy zmodyfikowali przepis, dodając do niego mąkę pszenną i wzbogacając kawą, kakao, karmelem czy melasą, które sprawiały, że chleb pumpernikiel był w bardzo ciemnym, prawie czarnym kolorze.

W Niemczech do dziś wypieka się pumpernikiel według tradycyjnego przepisu. Westfalski pumpernikiel jest produktem regionalnym i jest prawnie chroniony przez Unię Europejską. Pumpernikiel z Westfalii robi się tylko z gruboziarnistej mąki razowej żytniej i nie zawiera konserwantów. Do pumpernikla westfalskiego można dodawać jedynie wodę, sól, słód, buraki cukrowe lub syrop oraz drożdże, które są zamiennikiem zakwasu.

Tradycyjny przepis na pumpernikiel wymaga, aby ciasto piekło się 16-20 godzin w parowym piecu, który nagrzewa się do 200 stopni. Następnie temperatura jest obniżana do 100 stopni. Chleb pumpernikiel, piekąc się w takich warunkach, staje się ciemny, skórka jest chrupiąca, a wszystkie składniki powoli się karmelizują. Tak upieczony pumpernikiel, chociaż nie zawiera żadnych konserwantów, zachowuje świeżość i oryginalny smak przez długi czas.

Pumpernikiel - nazwa


Nazwa pumpernikiel pochodzi z języka niemieckiego i jest połączeniem dwóch słów - pumpern oraz Nickiel. Pierwsze z nich oznacza problemy z układem trawiennym, które mogą pojawić się po zjedzeniu ciężkiego i ciemnego chleba. Drugie słowo zaś to imię, które kojarzone jest z germańskimi diabłami i goblinami. Pumpernikiel oznacza więc diabła oddającego wiatry. Istnieją także inne tłumaczenia nazwy chleba pumpernikla. Niektórzy uważają, że nazwa pochodzi z języka starobawarskiego i oznacza twardość. Krąży również legenda, według której Napoleon Bonaparte spróbował pumpernikla w czasie wizyty w Niemczech. Powiedział, że ten dziwny chleb nadaje się bardziej dla jego konia niż dla cesarza. W języku francuskim brzmi to: "C’est pain pour Nicole".

Pumpernikiel - skład i przepis


Pyszny i zdrowy pumpernikiel możesz zrobić własnoręcznie. Pumpernikiel przygotowany według tego przepisu jest bardzo dobry i przypomina tradycyjny ciemny chleb z niemieckiej Westfalii. Warto skorzystać z tego sprawdzonego przepisu i zrobić pyszny pumpernikiel w domu. To ciekawa odmiana i urozmaicenie codziennej diety :)

  • Przepis na domowy pumpernikiel nie jest skomplikowany. Przepis na pumpernikiel został napisany krok po kroku, abyś nie miała żadnych problemów w trakcie przygotowywania i pieczenia.
  • Na upieczenie pumpernikla według tego przepisu warto przeznaczyć trochę więcej czasu. Ciasto powinno wyrastać 3 godziny. Najwięcej czasu zajmuje pieczenie. Ciemny chleb powinien się piec 8 godzin.
  • Lista składników jest krótka. Domowy pumpernikiel składa się z dwóch rodzajów mąki żytniej razowej - drobno i grubo mielonej. Do mąk żytnich dołączył zakwas żytni, woda, olej i sól.

Czy pumpernikiel jest zdrowy?


Według lekarzy i dietetyków pieczywo ciemne jest zdecydowanie zdrowsze niż to z białej mąki. Niestety nie zawsze chleby i bułki w ciemnym kolorze są zdrowsze. Producenci często dodają do ciasta substancje, które odpowiadają za ten kolor i zbędny nadmiar kalorii. Podobnie jest z pumperniklem. Gotowe produkty dostępne w sklepach składają się głównie z pszennej mąki. Producenci nie pieką pumpernikla na zakwasie. Dodają też sporo białego cukru, soli i melasy, która nadaje oryginalnego koloru.

Ciemny pumpernikiel pieczony według tradycyjnych przepisów ma o wiele więcej składników odżywczych niż chleby wypiekane z mąki pszennej. Mąka żytnia, z której robi się prawdziwy pumpernikiel, jest pełna dobrych i wartościowych składników odżywczych. Żyto to źródło witamin z grupy B, fosforu, magnezu i żelaza. Znajdziesz w nim błonnik i antyoksydanty, które hamują rozwój wolnych rodników. Żyto ma niski indeks glikemiczny, więc mogą je jeść osoby zmagające się z podwyższonym poziomem cukru. Pieczywo z mąki żytniej szybko daje uczucie sytości i zaspokaja głód. Według lekarzy prawdziwy pumpernikiel pozytywnie działa na układ trawienny. Pomaga także obniżyć poziom złego cholesterolu, przeciwdziała chorobom związanym z układem sercowym i wzmacnia odporność. Pumpernikiel ważny jest w profilaktyce niektórych chorób nowotworowych i w walce z cukrzycą.

Pumpernikiel a odchudzanie


Jeżeli jesteś na diecie i chcesz zrzucić zbędne kilogramy, warto wprowadzić pumpernikiel do diety. Chleb pumpernikiel jest sycący, dzięki czemu uczucie głodu może pojawić się dużo później. Zbędne okażą się też kaloryczne przekąski, a kolejne posiłki będą mniejsze.

Ile kalorii ma pumpernikiel?


100 g pumpernikla to 250 kalorii. Jedna kromka waży około 40 g, a jej wartość energetyczna wynosi około 100 kalorii. Jedna kromka chleba pumpernikla dostarczy 2,5 g białka, 0,8 g tłuszczu, 19,5 g węglowodanów, 3,8 g błonnika oraz 0,4 g soli. Pumpernikiel ma niski indeks glikemiczny, który wynosi 46.

Z czym jeść pumpernikiel?


Pumpernikiel to smaczny chleb, który można jeść jak tradycyjne pieczywo. Podaje się go w formie bardzo cienkich kromek. Ciężka i zwarta konsystencja chleba sprawia, że można na niego kłaść wiele różnych dodatków. Dzięki temu, że pumpernikiel jest twardy, można przygotować z niego małe kanapki na jeden kęs. Za pomocą foremek do ciasteczek należy wyciąć wzory i nałożyć ulubione dodatki. Pumpernikiel świetnie smakuje z samym masłem. Równie dobry jest z miodem, dżemem lub powidłami. Klasykiem są małe kanapki ze śmietankowym serkiem, kawiorem lub wędzonym łososiem. Oryginalny smak pumpernikla przyjemnie łączy się z dojrzewającymi serami oraz szynką i musztardą. Do pumpernikla pasują także różne pasty i świeże chrupiące warzywa. Pumpernikiel można wykorzystać do zrobienia deseru. W Niemczech dodaje się go do przekładańca z jabłkami oraz do czekoladowego puddingu.

Chleb pumpernikiel to przyjemna odmiana i wzbogacenie śniadań i kolacji. To smaczna alternatywa dla pieczywa z mąki pszennej. Warto więc od czasu do czasu upiec pyszny domowy pumpernikiel. Wybierz ten łatwy i sprawdzony przepis na oryginalny ciemny chleb pumpernikiel :)


Przygotowanie dania pumpernikiel

...

  • Obie mąki przesyp do miski. Na środku zrób wgłębienie, wlej zakwas i wolno mieszaj.
  • Wlej wodę i wsyp sól. Ciasto wyrób mikserem na niskich obrotach lub ręcznie.
  • Wyrobione ciasto obsyp mąką z każdej strony i przełóż do miski. Przykryj ściereczką i odstaw na 3 godziny.
  • Piekarnik nagrzej do 150 stopni C. Formę keksówkę wyłóż papierem do pieczenia.
  • Ciasto wyjmij z miski i uformuj z niego wałek długości formy. Przełóż go do niej i wstaw do piekarnika. Piecz 8 godzin.
  • Kiedy czas pieczenia się skończy, wyłącz piekarnik, ale formę zostaw w nim jeszcze na godzinę. Następnie formę wyjmij z piekarnika i odstaw do ostygnięcia.
  • Pumpernikiel przechowuj szczelnie zawinięty w folię spożywczą w temperaturze pokojowej i zjedz w ciągu dwóch dni :)


Opracowanie przepisu i zdjęcie: Anna Szulc-Górska
Ocena:
Komentarze są zamieszczane zgodnie z zasadami ich publikacji.

Pumpernikiel - komentarze

~Ludwig
~Ludwig
6.07.2024 15:27
Może to kwestia regulacji temperatury w konkretnym piekarniku, ale mój, po 8 godzinach w 150 stopniach, wyszedł spieczony na kamień.