Pieczone


  
1 5 5 34
2005-03-14
180-200 min
średniołatwe
Porcje: 6-8 (zależna od pojemności kociołka)
Kuchnia europejska

Pieczone

Kiedy z moimi przyjaciółmi ze Szczecina organizowaliśmy w zeszłym roku plenerowe pożegnanie jesieni, zaproponowałem, że przygotuję pieczone - tradycyjną potrawę z mojego rodzinnego Chrzanowa (niewielkie miasto przy autostradzie A4 w połowie drogi miedzy Katowicami a Krakowem). Efektem była konsternacja i pytanie - "pieczone co?!!" Już wyjaśniam. Pieczone - inaczej prażone lub prażonki - to regionalna potrawa jednogarnkowa z Małopolski. Przygotowuje się ją z ziemniaków, warzyw i wędliny w żeliwnym kociołku z nóżkami i pokrywą dociskaną wkręcanym trzpieniem. Jedyną trudnością jest zdobycie takiego kociołka no i fakt , że niezbędnym elementem jest ognisko. Kociołek można dość łatwo kupić na południu Polski (ja swój przywiozłem z Chrzanowa) - zaś o ognisko nietrudno w każdym regionie. Potrawę polecam szczególnie chłodną jesienią lub zimą. Doskonale smakuje popijane napojem chmielowym


Składniki na pieczone

Ilości podane dla 8 litrowego kociołka:
400 g wędzonego boczku
500 g dobrej kiełbasy (np.jałowcowej)
1,5 - 2 kg ziemniaków (nie młodych)
2-3 marchewki
1-2 pietruszki
1 mały seler
2 średnie buraki
2 średnie cebule
2-3 ząbki czosnku
kilka dużych liści kapusty
20-30 ml oleju
sól
pieprz
papryka ostra



Przygotowanie dania pieczone

...

Ziemniaki i warzywa obieramy, myjemy i kroimy na plasterki - ziemniaki trochę grubiej ok. 5 mm. Boczek po usunięciu twardej skóry kroimy na cienkie plastry (im cieńsze tym lepiej) a kiełbasę na skośne plastry. Kociołek smarujemy od wewnątrz olejem, na dno nalewamy 10-20 ml oleju, a następnie wykładamy dno liśćmi kapusty. Układamy warstwami ziemniaki, boczek, warzywa, kiełbasę w podanej kolejności, aż zapełnimy cały kociołek. Warstwy ziemniaków i warzyw posypujemy solą (ostrożnie jeśli boczek jest słony) a warstwy wędlin pieprzem i papryką. Całość przykrywamy liśćmi kapusty, zakrywamy kociołek pokrywą i dokręcamy. Rozpalamy ognisko (może się już palić w trakcie przygotowań) a gdy zbierze się dużo żaru i zniknie płomień wstawiamy do niego kociołek. Bardzo ważne!!!! - potrawę przygotowuje się na żarze - płomień ją przypali. Pieczemy 1,5 -2 godziny (żar musi być czerwony) aż z kociołka zacznie wydobywać się niebiański zapach. Gotową potrawę (ziemniaki i warzywa muszą być miękkie, ale nie rozgotowane, a tłuszcz z boczku wytopiony) wysypujemy do miski i delikatnie mieszamy. Nakładamy na talerze i rozkoszujemy się gorącą, aromatyczną i bardzo sycącą potrawą. Jeżeli nie mamy kociołka z nóżkami należy wcześniej umieścić w ognisku dwa płaskie kamienie lub cegły, na których postawimy kociołek. Brak pokrywy też nie jest problemem. Wykopujemy dość grubą darń (w zimie będzie trudno) o średnicy nieco większej niż kociołek i kładziemy ją trawą do dołu (!!!) na liściach kapusty przykrywających potrawę (szczerze mówiąc nawet lepiej smakuje). Aby utrzymać żar w ognisku można do niego dodać trochę brykietów węgla drzewnego.


Tą potrawę można przygotować w warunkach domowych, w żeliwnej brytfance (takiej jaką można wygrać w konkursie ;-)) , w piekarniku. Oczywiście trzeba odpowiednio zmniejszyć ilości składników. Ale powiadam Wam - drodzy Mniammniamowicze - to nie to samo co na ognisku. P.S. Nie prowadzę sprzedaży wysyłkowej kociołków :)))

Autopromocja marki własnej MniamMniam.pl

Ocena:
Komentarze są zamieszczane zgodnie z zasadami ich publikacji.

Pieczone - komentarze

~chrzanowianka
~chrzanowianka
17.08.2018 11:52
nikt ze znajomych nie dodaje oleju, papryki i selera, a kapusta tylko na wierzchu garnka , chociaz teraz to w ogóle nie potrzebne bo sa pokrywki
~Jurek
~Jurek
5.07.2018 20:52
Jadałem pieczone u kolegi ze studiów w Chrzanowie. Niebiański smak. Zakręcanych kociołków nie było, więc szła wersja z darnią, więc wyrzucało się liście kapusty, bo mogły być zabrudzone. Oprócz żaru paliło się wokół kociołka drobne szczapy drewna. Mija 30 lat, a ja dalej czuję zapach i smak. Nie dawaliśmy buraków, za to dużo gałązek zielonej pietruszki, którą kto chciał, mógł wyrzucić podczas pałaszowania. Bieda-żarcie jest najlepsze.
~Tom
~Tom
5.08.2017 07:29
Najlepiej smakuje z gorącym żurkiem choć i zimny kefir będzie dobry....olkusz pozdrawia
~Rom
~Rom
2.06.2017 15:35
Ja ostatnio lekko zmodyfikowałem przepis. Nie wykładam brzegów kociołka liśćmi kapusty, tylko plastrami tłustego boczku. Walę na to mięcho pokrojone w kostkę (co się da, łącznie w wołowiną) z przyprawami, zamykam i na żar. Po ok. godzinie otwieram, mieszam i dodaję warzywa (co kto lubi) i znowu zamykam na godzinę. Paluszki lizać.
~Jonasz
~Jonasz
13.07.2016 17:19
Dzięki za przepis. Potrawę znam i jadłem wielokrotnie, a zawdzięczam to właśnie znajomym z Cabanowa (Chrzanowa).
alteracje
alteracje
15.12.2014 17:12
Pieczone to nie tylko wspomnienie mojego dzieciństwa. I ja pochodzę z regionu, gdzie wspólnie z Rodziną robiło się takowe jedzonko na ognisku. Pieczone weszły ze mną do Pomorskiego domu i są wciąż jedną z ulubionych potraw. Tyle wspomnień. Różnice w podanym przepisie – z warzyw stosuję tylko cebulę, buraki i marchewkę. To siła domowej tradycji. Najczęściej stosowanym tłuszczem jest margaryna. Nigdy nie stosowano bowiem u nas do tych celów tłuszczu płynnego. Nie mogąc w na sobotni obiad rozpalić ogniska na balkonie bloku, zdecydowałam się na robienie tego w garnku i to na kuchence gazowej. Najczęściej honory kociołka czyni garnek – szybkowar (Stoi na metalowej podkładce, więc nie ma bezpośredniego kontaktu z ogniem. Przy garnku o pojemności ok. 3 litry, pieczenie trwa ok. godziny. Baaardzo polecam potrawę.
~aniutka
~aniutka
16.10.2014 20:35
Pychotka polecam ;-) jtro robie na kolacje mmmnnnnnnniiiiiaaaaaammmmmmmmm mmm
miodzianka
miodzianka
5.08.2014 17:41
Przepis brzmi bardzo ciekawie :)
hanialk
hanialk
21.07.2014 14:08
świetny przepis
zakrecona8
zakrecona8
12.07.2014 22:17
super
~wagar
~wagar
2.10.2013 14:32
Ja z Olkusza, więc doskonale znam "duszaki" Poniewaz są zazwyczaj dosyć tłuste ja i moi znajomi zdecydowanie preferujemy czyste, mocne alkohole. Oczywiście nie przesadzajcie z ilością ale IMHO to lepsze niż piwo do tej potrawy ;)
~Gaga
~Gaga
1.09.2013 20:30
ja przygotowane warzywa i miesa wedliny podlewam szklaneczka piwa do duszenia pycha polecan
~Babka
~Babka
30.08.2013 21:08
Jadłam kiedyś tę potrawę u ludzi z Chrzanowa właśnie i przyznam, że jest nad wyraz smakowita !!!! :) Robiłam ją kiedyś u siebie w piekarniku właśnie i wyszła bardzo dobrze ale to już nie to samo co z ognicha :)
~Stan
~Stan
4.08.2013 15:20
Niezapomniany smak i przezycia przy ognisku , tak w Chelmku , jak i w Crzanowie a nawet w Krosnie , gdzie przenioslem ten zwyczaj i robilem pieczone dla najwyzszych wladz wojewodztwa Krosnienskiego w 1983 roku, wszyscy byli urzeczenie atmosfera i smakiem prazonych po Cabansku ziemniakow.
~syper
~syper
16.04.2013 21:13
Pozdrawiam serdecznie :). Jak widzisz poniżej spór o pochodzenie przewijał się przez posty. W sumie to chyba nie jest istotne skąd potrawa pochodzi ale to że jest pyyyyyszna :) I mimo,że od mojego rodzinnego miasta dzieli mnie kilkaset kilometrów to często jest punktem kulminacyjnym spotkań towarzyskich:up:
Ewcia1978
Ewcia1978
13.04.2013 12:42
Witam krajana z Chrzanowa. Tak naprawdę owe " pieczone " maja być regionalna potrawą opatentowana jako " Ziemniaki po cabańsku " . Rodowity mieszkaniec Chrzanowa był nazwyany w dawnych czasach cabanem i stąd ta nazwa. W Chrzanowie raz do roku z okazji Dni Powiatu jest organizowany konkurs na najlepsze ziemniaki pieczone. Najfajniejsze chwile na świeżym powietrzu :biglol: super imprezy zarówno firmowe jak i w mniejszym gronie w ciepłe wieczory........
~wanda
~wanda
18.07.2012 21:45
Potrawa wywodzi się z żywiecczyzny i okolic jako potrawa pasterska. Przede wszystkim do potrawy tej pasterze nigdy nie dodawali jarzyn typu marchew, pietruszka, seler czy buraki. A na pewno nie znali papryki. Z takimi dodatkami wychodzi zupa jarzynowa gdy jest troche za dużo wody z ziemniaków. Prawidłowe potrawa składała się z przekładanych ziemniaków, cebuli i wędzonki typu boczek,kiełbasa, posolone - z czasem doszedł tylko pieprz - układane na liściach kapusty . Wszystko to przykryte dokładnie liśćmi z kapusty , a nie zakręcaną pokrywką , oraz przykryte wyciętym darniem w kształcie koła , który nakładało się stroną trawy na garnek. Ta potrawa ma pachnieć wędzonką i cebulą.
3nereida
3nereida
17.11.2011 14:39
Absolutnie nie z Małopolski,ale ze Sląska wywodzi isie ta potrawa . Na Śląsku z regionu górskiego . Potrawa pasterska . Jeżeli pamięć mnie nie myli to chyba wywodzi się kuchni cieszyńskiej . Mam kociołek i robię ,ale w domu tez robię używając szybkowara .Na spod wtedy daję plasterki boczku , które fajnie się zrumienią i są chrupiące .Kapusta się przypala . W plenerze oczywiście tak jak w przepisie , ale bez papryki ..
jur33
jur33
11.02.2011 11:18
Jedna z moich ulubionych potraw.
juma
juma
1.07.2009 12:29
Witam , .Bardzo dziękuję Grzegorzowi za radę i serdecznie pozdrawiam
juma
juma
29.06.2009 14:58
Witam , mam problem zakupiłam kociołek żeliwny jest naoliwiony i nie bardzo wiem co dalej z nim zrobić aby potrawy nie przeszły żeliwem podobno się wypala kilkakrotnie może ktoś mi doradzi abym mogła przyrządzić te pyszne potrawy podane na tej stronie z góry dziękuję i serdecznie pozdrawiam [Grzegorz: naoliwiony kociołek należy wypalić nad ogniem i następnie wytrzeć papierem i natrzeć olejem jadalnym, by nie rdzewiał, wystarczy tylko raz wypalić kociołek]
Rozyczko
Rozyczko
19.10.2008 20:11
Zrobilam ! :) Nie mam kociolka, ani zeliwnej brytfanny, wiec upieklam w 3l naczyniu zaroodpornym z pokrywka. Zamiast kielbasy dalam podsmazone cienkie plastry lopatki. Pieklam najpierw 160C z termoobiegiem, a potem na krotko w prawie 200C, bo balam sie, ze cos to za dlugo trwa! Tak czy inaczej BOMBA!! :) Ale nie bede oszukiwac - takie w zeliwnym garncu spod darni jest o NIEBO lepsze :)
syper
syper
19.10.2008 11:48
Temperatura w piekarniku zależy od naczynia jakiego użyjesz oraz od rodzaju kuchenki (termoobieg itp) Ja piekę w temp 140-150 stopni w standardowym piekarniku gazowym co jakiś czas sprawdzając czy już miękkie. Można też piec (dusić) na górnych palnikach gazowych na niezbyt dużym ogniu aby się za mocno nie przypaliło.
Rozyczko
Rozyczko
18.10.2008 15:44
jesli w piekarniku, to w jakiej temp.?
Rozyczko
Rozyczko
18.10.2008 15:37
w moich okolicach (Świętokrzyskie) danie to nazywalo sie PIECZKA
Evaya
Evaya
26.06.2007 12:56
Zwyczaj i umiejętność robienia Pieczonych oraz sentyment do nich, przywiozłam także spod Chrzanowa. Pieczone robiliśmy jeszcze w szkole. Piekło się je w żeliwnym garnku, zawsze przykrytym darnią wykopywaną przez chłopców w czasie gdy dziewczęta pomagały uczynnym mamom obierać ziemniaki, i jadło się je z liści kapusty dzidkami wystruganymi przez chłopców. Z tego też powodu każdy mógł mieć przy sobie nóż. To była radocha! Teraz mieszkam pod Nowym Sączem i choć to też Małoposka ludzie nie znają tu tego zwyczju. Parę lat temu udało mi się nabyć zgrabny żeliwny kociołek, co prawda bez dokręcanej pokrywy, ale nie uważam tego za konieczne i parę razy w roku zaskakujemy kogoś tą naszą tradycją ( w naszych pieczonych koniecznie musi się znaleźć duża ilość naci pietruszki, natomiast nie dodajemy korzenia i nie dajemy papryki, za to sporo pieprzu). Kiedy pierwszy raz zrobiliśmy pieczone dla naszych sądeckich przyjaciół, poprosili o keczup do ziemniaków! Tak nas to zbulwersowało, że powiedzieliśmy, że już nigdy więcej nie zrobimy pieczonych ;), bo nie zniesiemy takiej profanacji pod własnym dachem. Pieczone to nie jest jakaś pizza czy frytki, żeby je maziać keczupem. Dopiero jak przyjejaciele przysięgli i to kikakrotnie, że już w życiu keczupu do ust nie wezmą, przynajmniej do Pieczonych, ulegliśmy, robimy i pomału i tu zakorzenia się nasz zwyczaj, w którym dym z ogniska, pachnące oczekiwanie, czasami śpiew, czasami jakiś trunek są równie ważne jak samo jedzenie tych pyszności. Dlatego wydaje mi się, że stalowa blacha i domowy piekarnik to już stanowczo nie to samo.
~XXX
~XXX
18.06.2013 23:53
Sorki Evaya, że jako odpowiedź do Twojego komentarza, ale na chwilę tu wpadłem i jak zobaczyłem ten tekst o "dzidkach" to mi się jakoś cieplej na sercu zrobiło. Jadło się to właśnie "dzidkami" [widelec] z kapuścianego liścia [talerz]. W okolicy podkrakowskiej wsi Rudawa piekli ten specjał nie w żeliwie ale w glinianej "babce" [taki dość wysoki gliniany garnek na dole węższy, w środku szerszy, znów się zwężał i szerszy wlot - nie wiem jak to opisać w sumie]. Upieczenie było sztuką, bo piekło się płomieniem ogniska po bokach. Wkład podobny, czyli poza ziemniakami boczek albo słonina, deczko kiełbasy [biednie bywało]marchewka, cebula, natka pietruszki... i chyba wszystko, no + przyprawy sól i pieprz. Wkład przykryty liściami kapusty i nakryte wyciętą darnią ["doreń" chyba na to mówili... jak te glizdy spieprzały jak się nagrzała :)]. Jadało się to na bank z kubkiem wiejskiego kwaśnego mleka. NIESAMOWITE. Pozdrawiam.
magolitka
magolitka
25.06.2007 14:49
Jadłam to dawno temu w górach w piękną sierpniową noc, popijając zimnym piwkiem. Tego smaku nie zapomnę do końca życia.
AttaO
AttaO
20.09.2006 18:49
"Pieczone ziemniaki" przywiozłam do mojego nowego miasta wiele lat temu. Kupiono pomysł od razu. Z kociołka zrezygnowałam na rzecz szybkowaru lub garnka z pokrywką b. mocno przylegającą. Ognisko zamieniłam na piekarnik lub mocno zminimalizowany (np. podkładką) gaz na palniku kuchenki. Hm, ta potrawa nigdy nam się nie nudzi. AttaO
syper
syper
20.04.2005 01:15
Trochę śmiesznie dodawać opinię do własnego przepisu ale nie da się edytować przepisu. Chodzi mi o kociołki sprzedawane w sieci hipermarketów Tesco i Castorama - zwane nie wiem dlaczego "kociołkami myśliwskimi". Produkowane sa przez bliżej mi nie znaną wytwórnię i ich jakość pozostawia wiele do życzenia. W porównaniu z prawdziwym wyrobem z Jury Krakowsko-Częstochowskiej mają cieńsze ścianki (mój ma grubość 5 mm) więc łatwo pieczone przypalić. Poza tym uchwyt jest przykręcany do pokrywy byle jakim wkrętem (oryginalnie stanowią całość) a pokrywa nie ma zaworu ciśnieniowego tylko dziurkę, nie mówiąc już o wykonaniu przykręcanych nóżek. Zdarzają się też dziurawe ?!!!!!! Jednym słowem szkoda pieniędzy. Pozdrawiam.
MORGANO
MORGANO
9.04.2005 12:49
Jadłem kilka razy pieczone w Chełmku. Naprawdę jest to cała ceremonia. Pamiętam gar jest pokryty darnią. Tłuszcz kapie po brodzie. Jako dodatek najlepsze w tym wszystkich jest to, że każdy pije do każdego z jednego kieliszka. niesamowity ubaw!
mgm16
mgm16
4.04.2005 18:00
To wspaniała potrawa.Pamietam ze nawet w szkole mielismy imprezy z pieczonymi ziemnakami.Dziewczęta robiły danie,a chłopcy znosili drzewo na ognisko.Do póznego wieczoru siedzielismy przy ognisku spiewając ,a czesto przy gitarach.Potem wkładało sie do goracego popiołu ziemniaki w skorupkach az sie upeka/czasami nawet sie zwegliły/ale to było pyszne.To była jak miniona młodość,pełna smaku i towarzyskich spotkań.Niestety nasze dzieci chociaz znaja potrawe to nie wiedza jak mozna sie swietnie bawic.Jestem całym sercem za - to jak powiew młodości.
koziar
koziar
3.04.2005 11:01
kociołek znalazłem na pewnym portalu aukcyjnym za 120 PLN :)